عمل جراحی پیوند قلب

عمل پیوند قلب چیست؟

برای درمان بیماری های شدید قلبی از جراحی به نام پیوند قلب استفاده می شود. نارسایی قلب زمانی اتفاق می افتد که قلب قادر به پمپاژ خون به مقدار کافی نباشد. زمانی که داروها، تغییر شیوه زندگی و درمان های دیگر برای فرد دچار نارسایی قلبی تاثیر نداشته باشد پیوند قلب گزینه نهایی برای درمان آن ها می باشد. دلایل اصلی  که پزشک متخصص، پیوند قلب را برای بیمار توصیه می کند برخی از بیماری های قلبی زیر می باشد.

• بزرگ شدن قلب که به آن کاردیومیوپاتی اتساعی گفته می شود.
• بیماری شدید گرفتگی عروق کرونر همراه با بافت اسکار قلبی ناشی از حمله قلبی
• نقایص مادرزادی
• بیماری های دریچه های قلب
• ریتم های غیر طبیعی خطرناک قلبی (آریتمی بطنی)
• آمیلوئیدوز

مراحل پیوند قلب:

در ابتدا باید در یک فرآیند غربالگری دقیق قرار بگیرید که آیا پیوند قلب برای شما مناسب است و یا خیر؟ بعد از تایید توسط پزشکان باید در لیست انتظار پیوند قلب قرار بگیرید.

انواع روش ‌های پیوند قلب

از آغاز تاریخچه پیوند قلب تا به امروز، دو روش اصلی برای انجام این عمل جراحی وجود داشته است:

۱. پیوند قلب ارتوتوپیک (Orthotopic Heart Transplant):

یکی از روش‌های پرکاربرد برای پیوند قلب، روش ارتوتوپیک است که به معنای جایگزینی کامل قلب بیمار با قلب اهدا شده است. در این روش، بعد از بیهوشی عمومی، دستگاه بای پس به بیمار متصل می‌شود تا اکسیژن‌رسانی به سایر اندام‌ها تأمین شود. سپس قلب بیمار برداشته شده و قلب جدید جایگزین آن می‌شود.

۲. پیوند قلب هتروتوپیک (Heterotopic Heart Transplant):

در این روش که با عنوان “Piggyback” نیز شناخته شده است، قلب اهدا شده در قفسه سینه سمت راست بیمار قرار می‌گیرد، بدون آن که قلب بیمار حذف شود. این روش بسیار کمتر استفاده می‌شود و تنها برای بیمارانی با شرایط خاص، مانند بیماری‌های خاص ریوی، توصیه می‌شود.

چرا نیاز به انجام پیوند قلب وجود دارد؟

پیوند قلب یک راهکار درمانی است که در شرایطی با نارسایی شدید قلبی و در مواردی که روش‌های درمانی دیگر موثر واقع نشده باشد، انجام می‌شود. از جمله موارد و دلایل اساسی که انجام پیوند قلب در آن‌ها ضرورت دارد عبارت است از:

• کاردیومیوپاتی اتساعی که به بزرگ شدن قلب منجر می‌شود.
• بیماری شدید عروق کرونر همراه با بافت اسکار قلبی
• نقایص مادرزادی: در برخی افراد، وجود نقایص قلبی از زمان تولد می‌تواند باعث عدم عملکرد صحیح قلب شود، که در این صورت نیاز به انجام پیوند قلب خواهد بود.

با توجه به این موارد، پیوند قلب به عنوان یک روش پیشرفته و موثر در درمان بیماری‌های قلبی جدی و ناتوانی‌های عملکردی قلب، از اهمیت بالایی برخوردار است.

خطرات پیوند قلب چیست؟

یکی از دلایلی که در پیوند قلب منجر به مرگ می شود عفونت و رد پیوند(پس زدن) می باشد. بیمارانی که برای پیشگیری از رد پیوند دارو مصرف می کنند در معرض خطر بروز افزایش فشار خون، پوکی استخوان، آسیب کلیوی و لنفوم که نوعی سرطان است قرار می گیرند. برخی از بیمارانی که عمل پیوند قلب انجام می دهند به بیماری عروق کرونر مبتلا می شوند.

قبل از عمل پیوند قلب:

مدت انتظار عمل پیوند قلب:

بعد از انجام آزمایشات و تایید تیم پزشکی برای پیوند قلب فرد در لیست انتظار قرار می گیرد. تعیین اولویت بیمار در لیست انتظار معمولا به شدت بیماری قلبی فرد بستگی دارد.

مراقبت های بعد از عمل پیوند قلب:

پس از عمل پیوند قلب معمولا بیمار به مدت 7 تا 21 روز در بیمارستان بستری می شود زیرا لازم است در روزهای اولیه تحت مراقبت باشد تا از ابتلا به عفونت جلوگیری شود و همچنین از به درستی کار کردن قلب اطمینان پیدا شود. معمولا بیماران 24 تا 48 ساعت اولیه پس از عمل پیوند قلب را در بخش مراقبت های ویژه و یا همان ICU بستری می شوند. همچنین بیمار نیازمند مصرف داروهایی می باشد تا بدن قلب را اصطلاحا پس نزند. معمولا زمان بهبودی کامل پس از انجام پیوند قلب 6 ماه می باشد.

نمونه‌ برداری از بافت عضله قلب معمولا 6 ماه تا یک سال پس از پیوند در هر ماه صورت می‌ گیرد. پزشکان با بررسی این آزمایش‌ها تشخیص می دهند که آیا بدن قلب را به خوبی پذیرفته است و یا در حالت پس زدن قلب قرار دارد.

کلام آخر:

در این مطلب سعی کردیم تا شما را با عمل پیوند قلب و مراقبت های قبل و بعد از آن آشنا کنیم. اغلب افراد پس از انجام پیوند قلب می توانند به زندگی و فعالیت های روزمره خود ادامه دهند. توجه داشته باشید که پیروی از یک شیوه زندگی سالم می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را تا حد قابل توجه ای کاهش دهد.