مهم ترین علل بروز بیماری های قلبی را بشناسید!

علل بیماری های قلبی شامل چه مواردی بوده و مهم‌ترین آن‌ها چیست؟ بیماری های قلبی بر اثر چه عواملی ایجاد می‌شوند؟

عوامل ایجاد کننده بیماری های قلبی بسته به نوع بیماری متفاوت است. عواملی که ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را افزایش می‌دهد، ممکن است گاه قابل کنترل ونشات گرفته از رفتار و عادات اشتباه و نادرست انسان باشد و گاه ممکن است عواملی غیر قابل کنترل مثل سن و جنسیت، نقایص قلبی مادرزادی و …داشته باشد. در ادامه به بررسی تمام عوامل بروز بیماری های قلبی می‌پردازیم.

عوامل بروز بیماری های قلبی

• اضافه وزن و نداشتن رژیم و تغذیه مناسب
• نقایص قلبی مادرزادی که فرد با آنها متولد می شود
• سیگار کشیدن
• آلودگی هوا
• دیابت
• کلسترول خون بالا
• مصرف نمک زیاد
• مصرف بیش از اندازه الکل یا کافئین
• استرس
• عوارض برخی دارو های بدون نسخه ، داروهای تجویزی ،مکمل های تغذیه ای و دارو های گیاهی
• ورزش نکردن و نداشتن فعالیت بدنی

در شخصی سالم که دارای قلبی سالم و بی عیب می باشد احتمال ابتلا به یک آریتمی قلبی کشنده بدون وجود یک عامل آغازگر(مانند شوک الکترونیکی و دارو های غیر قانونی ) بسیار پایین است. علت این گفته در درجه اول این است که، قلب یک فرد سالم به هیچ یک از وضعیت های غیر عادی (مانند وجود ناحیه ای دارای بافت اسکار یا جای زخم) که سبب یک آریتمی می شوند، مبتلا نمی شود. با این حال، در قلبی که به یک بیماری مبتلا شده یا شکل آن تغییر کرده است، ممکن است پالس های الکتریکی قلب به خوبی شروع نشده یا در سرتاسر قلب گردش نکنند و احتمال ابتلا به آریتمی ها بیشتر باشد.
با توجه به تغییر سبک زندگی و وجود تنش ها در زندگی هر فرد، سن بیماران قلبی به حدود 30 سال رسیده است. در مراکز درمانی و کلینیک ها درصد چشم گیری از بیماران قلبی جوانان هستند.

اضافه وزن و نداشتن رژیم و تغذیه مناسب

آنچه سبب بروز بیماری های قلبی می شود ،پیوستن تدریجی رسوبات چربی یا پلاک ها در لایه داخلی دیواره سرخرگ ها می باشد. این رسوبات در عبور خون محدودیت ایجاد کرده که این پدیده را سخت شدن رگ ها یا تصلب شرایین می نامند. این بیماری هیچ علائم واضح و آشکاری ندارد و تا هنگامی که آسیب به سرخرگ ها جدی نشود و جریان خون به قلب محدود نشود باعث ایجاد درد نمی شود و مسدود شدن کامل یک سرخرگ خون رسان به قلب منجر به عارضه حمله قلبی ناگهانی و کشنده می شود و بنابراین برای پیشگیری از تصلب شرایین شامل کاهش فشار خون، دریافت رژیم غذایی کم چرب،کاهش وزن اضافی ترک سیگار می باشد.

لذا باید از غذاهایی که دارای ویتامین های دسته Bو به ویژه اسید فولیک ها هستند مانند کلم برگ، کلم قرمز، گل کلم، کلم بروکسل، بروکلی، ‌شلغم، چغندر، اسفناج، مارچوبه، لوبیا سبز، نخود سبز، لوبیا قرمز، لوبیا چشم بلبلی، نخود خشک و عصاره مخمر استفاده کرد.
مصرف ماهی نیز حداقل دو بار در هفته باعث پیشگیری از ابتلا به انواع بیماری های قلبی می شود. مواد غذایی سرشار از فیبر مثل غلات و فیبر محلول ،موادغذایی سرشار مواد معدنی و ویتامین ها مثل سبزی ها و میوه ها،استفاده از پروتئین های کم چرب،و همچنین پرهیز از چربی های مضر و محدود کردن استفاده از نمک همراه با غذا ها و … می تواند در پیشگیری از ابتلا به بیماری های قلبی بسیار کمک کننده باشد.

نقایص قلبی مادرزادی که فرد با آنها متولد می شود

نقایص مادر زادی قلب به موقعیتی گفته می شود که در آن نوزاد از هنگام تولد با آن رو به رو می شود این نقایص می تواند خفیف (مثل یک سوراخ کوچک در بین حفره های قلب) یا شدید (مثل نقص یا ضعف در قسمتی از شکل قلب). درصد شیوع ناهنجاری قلبی مادرزادی در نوزادان کمتر از یک درصد می باشد و در بین ناهنجاری ها، نارسایی دیواره بطنی (VSD)، نارسایی دیواره دهلیزی (ASD)، باز بودن مجرای شریانی (ASD)، و تترالوژی فالوت (TOF)، در بین ناهنجاری های مادر زادی قلب، بیشترین موارد شیوع در بین نوزادان می باشد.
لذا با توجه به مطالعات انجام شده داشتن برنامه دقیق جهت بررسی بیشتر در ارتباط با عوامل خطر این ناهنجاری ها در دوران بارداری بسیار مورد اهمیت است. زیرا به غیر از عوامل ژنتیکی در ایجاد این نوع ناهنجاری ها عوامل غیر ژنتیکی (مثل تغییرات ژنتیکی و کروموزومی که میتواند از ترکیب ژن ها ایجاد شده، عوامل محیطی ،تغذیه مادر ویا استفاده مادر از دارو و …) نیز دخیل هستند.

آلودگی هوا

پروفوسور توماس مونزل(Thomas Münzel) می گوید :ما بیشتر نسبت به گردو غبار احساس احساس نگرانی می کنیم چرا که اندازه این ذرات به کوچکی ویروس ها هستند .هنگامی که مواد فوق پرتویی در معرض استنشاق قرار می گیرند ، فورا از طریق ریه ها وارد خون می شوند و توسط عروق جذب شده و باعث التهاب موضعی می شوند ، این التهاب موضعی در نهایت باعث آترواسکلرز یا همان تصلب شریان بیشتر شده که منجر به بیماری های قلبی و عروقی همانند میوکارد انفارکتوس (myocardial infarction)، سکته قلبی حاد، نارسایی قلبی و آریتمی قلبی (myocardial infarction) می‌شود.

داشتن استرس

اختلالات اضطراب و استرس می تواند نقش بزرگی در ناهنجاری های قلبی داشته باشد. بررسی های گوناگون نشان داده است که 24 تا 31 در صد بیماران قلبی عروقی درگیر استرس و اضطراب هستند وقتی کسی مضطرب باشد بدنش به گونه ای واکنش نشان می دهد که فشاری چند برابر بر قلب او وارد می شود. اضطراب و استرس در موارد بسیار شدید می تواند خطر ایست قلبی ناگهانی داشته باشد .

عوارض برخی دارو های بدون نسخه 

از عوارض مصرف خود سرانه داروهای بدون نسخه و مکمل های تغذیه ای و برخی دارو های گیاهی، اختلالات قلبی و در موارد شدید تر، حمله قلبی می باشد.

ورزش نکردن و نداشتن فعالیت بدنی

آیا ورزش کردن برای پیشگیری و معکوس کردن روند بیماری قلبی مفید است؟ مطالعات نشان می‌دهد که پیروی از یک رژیم غذایی سالم و ورزش کردن منظم و مستمر بهترین روش برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی و حتی معکوس کردن روند برخی عواملی است که احتمال ابتلا به این بیماری ‌ها را افزایش می‌ دهند.

عوامل خطر در ابتلا به بیماری‌های قلبی

افزون بر علل و عواملی که منجر به بروز بیماری های قلبی مختلف می‌شود، عواملی نیز وجود دارد که ریسک ابتلا به این دسته از بیماری‌ها را افزایش داده و از آن‌ها تحت عنوان عوامل خطر بیماری های قلبی یاد می‌شود. این عوامل که باید آن‎‌ها را در نظر داشته باشید، عبارتند از:

• سن

افزایش سن سبب آسیب‌پذیری بیشتر عروق عضله قلب شده و احتمال بروز گرفتگی، ضعیف شدن جداره و ضخیم شدن عضله قلب را افزایش می‌دهد.

• جنسیت

آمارها و مطالعات انجام شده نشان می‌دهد بروز بیماری های قلبی در زنان، همواره کمتر از مردان بوده است. پس می‌توان گفت، بیماری های قلبی در مردان، با احتمال بیشتری رخ داده و مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به آن قرار دارند.

• سابقه خانوادگی

سابقه ابتلا به بیماری های قلبی در خانواده و والدین، خطر دچار شدن به بیماری‌های قلبی و یا بیماری عروق کرونر را افزایش می‌دهد.

• سیگار کشیدن

سیگار و دخانیات به دلیل دارا بودن نیکوتین، سبب می‌شوند رگ‌های خونی در بدن فرد سفت شده و یا پوشش داخلی آن‌ها آسیب ببیند. افزون بر این، مونوکسید کربن ناشی از استعمال سیگار و دخانیات، احتمال تصلب شرایین و بروز حملات قلبی در افراد را افزایش خواهد داد.

رژیم غذایی نامناسب: رژیم غذایی سرشار از چربی، نمک، قند و کلسترول در بروز بیماری‌های قلبی تأثیر مخربی دارد

• فشار خون بالا

فشار خون بالا و کنترل نشده نیز، احتمال بروز سکته قلبی را افزایش داده چرا که این موضوع می‌تواند سبب ضخیم و سفت شدن عروق و شریان‌ها شده و همچنین آن‌ها را غیر قابل انعطاف خواهد کرد.

• سطح کلسترول بالا

افزون بر فشار خون، کلسترول خون بالا نیز می‌تواند احتمال تشکیل رسوب چربی و تصلب شرایین را افزایش دهد. به همین دلیل افراد دارای کلسترول خون بالا بیشتر از سایر افراد در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی هستند.

• دیابت

بیماری دیابت یکی از عوامل خطر بیماری‌های قلبی بوده و ریسک ابتلا به انواع بیماری های قلبی را افزایش می‌دهد.

• اضافه وزن و عدم تحرک

داشتن اضافه وزن و شاخص توده بدنی (BMI) بالا از جمله عوامل خطر بیماری‌های قلبی بوده و می‌تواند احتمال بروز این دسته از بیماری‌ها را افزایش دهد. همچنین عدم تحرک و نداشتن ورزش روزانه، رابطه مستقیمی با احتمال ابتلا به بیماری های قلبی داشته و ریسک ابتلا را بالا می‌برد.

• استرس و اضطراب

استرس و اضطراب نیز، برای شریان‌های قلبی مخرب و آسیب‌زننده بوده و به همین دلیل، باید تا جای ممکن احساس استرس و اضطراب را از خود دور کنید.

• بروز عفونت در دهان و دندان

افزون بر عوامل خطر گفته شده، بروز عفونت در دندان‌ها و لثه‌ها نیز می‌تواند سبب ورود میکروب‌ها به جریان خون و ایجاد بیماری‌هایی نظیر اندوکاردیت شوند.

نتیجه گیری

بیماری ها و ناهنجاری ها و حمله های قلبی به سن و جنس بستگی نداشته و سعی کنیم برای درگیر نشدن با چنین بیماری هایی عادات و رفتار های بد غذایی و رفتاری خود را اصلاح کنیم. و در صورت مواجهه با هرگونه اختلالات قلبی در اسرع وقت به یک متخصص قلب خوب مراجه کنید.