فشار خون بالا چیست و چگونه مدیریت می شود؟

فشار خون بالا یک بیماری شایع است که بر عروق بدن تأثیر می گذارد. اگر فشار خون بالا دارید، نیروی فشار خون به دیواره سرخرگ ها به طور مداوم بسیار زیاد است. قلب برای پمپاژ خون باید بیشتر کار کند. فشار خون بر حسب میلی متر جیوه (میلی متر جیوه) اندازه گیری می شود.

فشار خون به ندرت علائم قابل توجهی دارد. اما اگر درمان نشود، خطر مشکلات جدی مانند حملات قلبی و سکته را افزایش می دهد. بسیاری افراد فشار خون بالا دارند، اما در اکثر اوقات متوجه آن نیستند. تنها راه برای تشخیص بالا بودن فشار خون این است که فشار خون خود را چک کنید.

فشار خون با 2 عدد ثبت می شود که هر دو بر حسب میلی متر جیوه (mmHg) اندازه گیری می شوند.

1. فشار سیستولیک (عدد بالاتر) نیرویی است که قلب شما خون را در اطراف بدن پمپاژ می کند.
2. فشار دیاستولیک (عدد پایین) مقاومت در برابر جریان خون در رگ های خونی است.

• فشار خون بالا از 140/90 میلی‌متر جیوه (یا میانگین 135/85 میلی‌متر جیوه) – یا 150/90 میلی‌متر جیوه (یا میانگین 145/85 میلی‌متر جیوه) اگر بالای 80 سال دارید در نظر گرفته می‌شود.
• فشار خون ایده آل معمولا بین 90/60 میلی متر جیوه و 80/120 میلی متر جیوه در نظر گرفته می شود، در حالی که هدف برای افراد بالای 80 سال زیر 150/90 میلی متر جیوه (یا 145/85 میلی متر جیوه) است.

اگر فشار خون شما بین 120/80 میلی‌متر جیوه و 90/140 میلی‌متر جیوه باشد معنی آن اینست که اگر اقدامات لازم برای کنترل فشار خون خود را انجام ندهید، در معرض خطر ابتلا به فشار خون بالا هستید.

فشار خون هر کس کمی متفاوت خواهد بود. آنچه برای شما کم یا زیاد است ممکن است برای شخص دیگری طبیعی باشد.

علت فشار خون بالا چیست؟

فشار خون بالا معمولاً با گذشت زمان ایجاد می شود. این می تواند به دلیل انتخاب شیوه زندگی ناسالم، مانند عدم فعالیت بدنی کافی و منظم اتفاق بیفتد. برخی شرایط سلامتی مانند دیابت و چاقی نیز می توانند خطر ابتلا به فشار خون را افزایش دهند. فشار خون بالا در دوران بارداری نیز ممکن است رخ دهد.

علائم فشار خون بالا

اکثر افراد مبتلا به فشار خون هیچ علامتی ندارند، حتی اگر فشار خون به سطوح خطرناکی برسد. شما می توانید سال ها بدون هیچ علامتی فشار خون بالا داشته باشید.

برخی از افراد مبتلا به فشار خون بالا ممکن است موارد زیر را داشته باشند:

• سردرد
• تنگی نفس
• خونریزی بینی

با این حال، این علائم خاص نیستند. آنها معمولاً تا زمانی که فشار خون به مرحله شدید یا تهدید کننده زندگی نرسد، رخ نمی دهند.

خطرات فشار خون بالا

اگر فشار خون شما بیش از حد بالا باشد، فشار اضافی بر رگ های خونی، قلب و سایر اندام ها مانند مغز، کلیه ها و چشم ها وارد می کند.

فشار خون بالا مداوم می تواند خطر ابتلا به تعدادی از بیماری های جدی و تهدید کننده زندگی را افزایش دهد، مانند:

• بیماری قلبی
• حمله قلبی
• سکته های مغزی
• نارسایی قلبی
• بیماری شریانی محیطی
• آنوریسم های آئورت
• بیماری کلیوی
• زوال عقل عروقی

اگر فشار خون دارید، کاهش آن حتی به مقدار کم می تواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری ها کمک کند.

بیشتر بخوانید: درمان فشار خون

چگونه فشار خون خود را چک کنیم؟

تنها راه تشخیص فشار خون بالا انجام آزمایش فشار خون است. به همه بزرگسالان بالای 40 سال توصیه می شود که حداقل هر 5 سال یکبار فشار خون خود را چک کنند. انجام این کار آسان است و می تواند زندگی شما را نجات دهد. حتی شما می توانید فشار خون خودتان  را با فشارسنج خانگی اندازه گیری کنید.

مواردی که می تواند خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهد

همیشه مشخص نیست که چه چیزی باعث فشار خون می شود، اما مواردی وجود دارد که می تواند خطر ابتلا را افزایش دهد.

ممکن است بیشتر در معرض خطر باشید اگر:

• اضافه وزن دارید
• نمک زیاد  می خورید و به اندازه کافی میوه و سبزیجات مصرف نمی کنید
• به اندازه کافی ورزش ندارید
• نوشیدن بیش از حد الکل یا قهوه (یا سایر نوشیدنی های حاوی کافئین)
• مصرف دخانیات
• خواب کافی ندارید  یا خواب آشفته دارید
• بالای 65 سال هستید
• یکی از بستگان مبتلا به فشار خون بالا باشد
• در یک منطقه محروم زندگی می کنید

ایجاد تغییرات در سبک زندگی سالم گاهی اوقات می تواند به کاهش شانس ابتلا به فشار خون بالا کمک کند و در صورتی که فشار خون بالا باشد، به کاهش آن کمک می کند.

درمان فشار خون بالا

تغییرات در سبک زندگی می‌تواند در کنترل فشار خون بالا بسیار مؤثر باشد. داشتن یک سبک زندگی سالم می‌تواند کمک کند که نیاز به داروهای کاهنده فشار خون را به تاخیر بیاندازد یا حتی کاهش دهد. تغییراتی که می‌تواند در کاهش فشار خون موثر باشد عبارتند از:

• کاهش وزن

از آنجایی که چاقی می‌تواند خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهد، کاهش وزن بهترین راه برای کاهش فشار خون است.

• ورزش منظم

ورزش روزانه، یک روش بسیار موثر برای از دست دادن چربی و کاهش فشار خون بالا است. هر روز 30 دقیقه ورزش می‌تواند فشار خون را تا حد خوبی کاهش دهد.

• کاهش مصرف سدیم

بیشتر مردم روزانه حدوداً 3400 میلی گرم سدیم مصرف می‌کنند در حالی که مصرف روزانه سدیم باید 2300 میلی گرم (در حالت ایده‌آل) و در افراد مبتلا به فشار خون بالا، کمتر از 1500 میلی گرم باشد.

• درمان فشار خون بالا با تغذیه سالم

اجتناب از مصرف غذاهایی که حاوی مقدار زیادی سدیم، چربی اشباع شده و کلسترول هستند، برای پیشگیری و کنترل فشار خون بالا اهمیت دارد.

• افزایش مصرف پتاسیم

افزایش مصرف پتاسیم به تنظیم ضربان قلب و کمک به از بین بردن اثر سدیم در بدن کمک می‌کند.

• اجتناب از مصرف الکل

مصرف الکل ممکن است به بدن آسیب برساند و باید از مصرف زیاد آن پرهیز شود.

• ترک سیگار

سیگار کشیدن می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود و به همین دلیل اجتناب از مصرف دخانیات بسیار مهم است.

• کنترل استرس

استرس و اضطراب می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود، بنابراین کنترل استرس نیز در درمان فشار خون بالا بسیار اهمیت دارد.

بیشتر بخوانید: انواع بیماری های قلبی

تغییر سبک زندگی برای کاهش فشار خون

این تغییرات سبک زندگی می تواند به پیشگیری و کاهش فشار خون بالا کمک کند:

• مقدار نمکی که می خورید را کاهش دهید و به طور کلی یک رژیم غذایی سالم داشته باشید
• مصرف الکل را کاهش دهید
• اگر اضافه وزن دارید وزن خود را کاهش دهید
• به طور منظم ورزش کنید
• مصرف کافئین را کاهش دهید
• سیگار نکشید

برخی از افراد مبتلا به فشار خون ممکن است نیاز به مصرف 1 یا چند دارو برای جلوگیری از افزایش بیش از حد فشار خون خود داشته باشند.

داروهای فشار خون بالا

اگر فشار خون در شما تشخیص داده شود، ممکن است بهترین متخصص ثلب در غرب تهران، مصرف 1 یا چند دارو را برای کنترل آن توصیه کند. اینها به صورت قرص هستند و معمولاً باید یک بار در روز مصرف شوند.

داروهای رایج فشار خون عبارتند از:

• مهارکننده های ACE – مانند انالاپریل، لیزینوپریل، پریندوپریل و رامیپریل
• مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین 2 (ARBs) – مانند کاندسارتان، ایربسارتان، لوزارتان، والزارتان و اولمسارتان
• مسدود کننده های کانال کلسیم – مانند آملودیپین، فلودیپین و نیفدیپین یا دیلتیازم و وراپامیل
• دیورتیک ها – مانند اینداپامید و بندروفلومتیازید
• مسدود کننده های بتا – مانند آتنولول و بیسوپرولول
• مسدود کننده های آلفا – مانند دوکسازوسین
• سایر دیورتیک ها – مانند آمیلوراید و اسپیرونولاکتون

دارویی که برای شما توصیه می شود به مواردی مانند میزان فشار خون، سن شما بستگی دارد.