قلب جزء یکی از مهم ترین اندام های بدن می باشد زیرا خون را در کل بدن پمپاژ می کند. این خون سرشار از اکسیژن است که برای سلول های بدن مورد نیاز است. ایست قلبی هنگامی اتفاق می افتد که ضربان قلب متوقف شود. از این رو ایست قلبی یکی از عارضه های بسیار خطرناک می باشد که می تواند منجر به مرگ انسان شود. ایست قلبی یک فوریت پزشکی است. اگر فردی دچار ایست قلبی شود، هوشیار نخواهد بود و به طور طبیعی نفس نمی کشد. در این شرایط نیاز به اقدامات اولیه و لازم از سوی امدادگر دارد. در صورتی که اقدامات به موقع در زمان وقوع ایست قلبی انجام شود، می تواند تضمین مناسبی برای یافتن سلامت مجدد فرد باشد. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید تا بیشتر در مورد ایست قلبی و درمان های آن آشنا شوید.
درمان ایست قلبی
ایست قلبی یکی از عارضه های شایع است که به دلیل اختلال در ضربان قلب فرد ایجاد می گردد. این اختلال منجر به ناهماهنگی جریان خون در بدن فرد و افت تنفس و هوشیاری می گردد. به دلیل عدم خون رسانی و اکسیژن رسانی به یاخته های بدن ایست قلبی ممکن است در مواردی بسیار خطرناک باشد. لذا اقدامات به موقع می تواند از احتمال مرگ و میر بکاهد. بنابراین در صورتی که هر یک از نشانه های ایست قلبی در فرد مشاهده شود، ضروری است که سریعا با اورژانس تماس گرفته شود. پس از تشخیص و اقدامات اولیه ممکن است درمان های جراحی ( برای بازگرداندن جریان خون به قلب)، استفاده از دستگاه ICD و … تجویز شود. در ادامه بیشتر در مورد درمان ایست قلبی توضیح داده شده است.
ایست قلبی چیست؟
ایست قلبی یعنی توقف ضربان قلب. این بدان معنی است که مغز و اندام های حیاتی از اکسیژن بی بهره مانده اند. همین عامل موجب بیهوشی و قطع تنفس فرد می شود. زمانی که فرد دچار ایست قلبی شده است هر دقیقه آن می تواند بسیار مهم باشد. بدون انجام اقدامات اولیه در لحظات اولیه ایست قلبی، فرد زنده نخواهد ماند. اگر شخصی را در این وضعیت مشاهده کردید، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. پس از تماس کارهایی که باید در این زمان انجام دهید به شما توضیح داده می شود زیرا هرگونه تلاش برای احیا بهتر از عدم تلاش است.
چه تفاوتی بین ایست قلبی و حمله قلبی وجود دارد؟
اغلب افراد از این اصطلاحات به جای یکدیگر استفاده می کنند، اما این دو اصطلاحات یکسانی نیستند. ایست قلبی با عارضه حمله قلبی متفاوت است. بنابراین علائم و مدیریت هر یک نیز متفاوت خواهد بود. فردی که دچار حمله قلبی می شود معمولاً هوشیار است و نفس می کشد. ممکن است از درد قفسه سینه شکایت داشته باشد یا سایر علائم را تجربه کند. اما اگر کسی دچار ایست قلبی شود، هوشیار نخواهد بود و به طور طبیعی نفس نمی کشد. این افراد نیاز به اقداماتی از قبیل ماساژ قلبی و CPR توسط یک یا دو امدادگر را دارند. البته حمله قلبی گاهی اوقات می تواند باعث ایست قلبی شود. اقدامات فوری طی 10 دقیقه از آغاز درد قفسه سینه و یا سایر علائم هشدار دهنده حمله قلبی ممکن است از ایست قلبی در شخصی که سکته قلبی را تجربه می کند، جلوگیری می کند.
دلایل ایست قلبی
مصرف دخانیات و الکل، سبک زندگی نامناسب، کم تحرکی و رژیم غذایی نا مناسب یکی از عمده ترین دلایلی ایست قلبی می باشد. بنابراین ضروری است که در مورد تاثیر سیگار بر قلب و تاثیر ورزش بر قلب بیشتر بدانیم.
ایست قلبی در صورت اختلال الکتریکی قلب ایجاد می شود. سیستم الکتریکی (هدایتی) قلب، ریتم و عملکرد پمپ قلب آن را کنترل می کند. ایست قلبی معمولاً به دلیل عدم عملکرد صحیح سیستم الکتریکی قلب ایجاد می شود که باعث می شود قلب دیگر خون را پمپاژ نکند. برخی از شرایط و حوادث قلبی در صورت ایجاد آریتمی قلبی می تواند منجر به ایست قلبی شود. اگرچه بیماری های قلبی دلیل عمده بسیاری از ایست های قلبی است، اما ایست قلبی ممکن است به دلایل مختلف دیگری مانند ضربه، مشکلات تنفسی، غرق شدن، برق گرفتگی یا واکنش های آلرژیک نیز ایجاد شود. البته گاهی اوقات هیچ دلیل قابل شناختی برای ایست قلبی وجود ندارد.
ایست قلبی چقدر شایع است؟
این عارضه ممکن است برای هر یک از ما اتفاق بیفتد. ایست قلبی می تواند در هر مکان و هر زمان رخ دهد. هر ساله در افرادی زیادی خارج از بیمارستان دچار ایست قلبی می شوند، اما تخمین زده می شود كه حدود 5٪ از این افراد برای ترك بیمارستان و رفتن به خانه زنده می مانند.
علائم و نشانه های ایست قلبی چیست؟
ایست قلبی به طور ناگهانی و سریع اتفاق می افتد. اغلب بدون هشدار رخ می دهد. فرد در ایست قلبی:
- روی زمین می افتد.
- هیچ نبضی ندارد.
- تنفس غیرعادی دارد (نفس نفس می زند).
- هوشياري خود را از دست می دهد (از محيط اطراف خود آگاه نيست و در برابر صحبت و لمس پاسخگو نيست).
درمان ایست قلبی
بعد از تشخیص و اقدامات اولیه و درمان ها، ضروری است فرد تا حصول اطمینان از بهبود در بیمارستان بستری باشد. در ادامه به روش های درمانی ایست قلبی پرداخته شده است.
CPR یا احیای قلبی ریوی چیست؟
احیای قلبی ریوی (CPR) ترکیبی از تنفس مصنوعی یا دهان به دهان و فشارهای قفسه سینه است. CPR کمک می کند تا خون و اکسیژن به مغز شخصی که قلبش متوقف شده است، تا زمان شروع مجدد ضربان قلب، جریان داشته باشد. CPR به تنهایی ریتم طبیعی قلب را بازیابی نمی کند.
دفیبریلاتور (دستگاه شوک غیر هماهنگ) چیست؟
دفیبریلاتور یک وسیله الکترونیکی قابل حمل است که ریتم های غیر طبیعی قلب که می تواند باعث ایست قلبی شود را تشخیص می دهد و با ایجاد شوک الکتریکی ریتم های غیر طبیعی قلب را درمان می کند تا قلب را به ریتم طبیعی خود باز گرداند. این شوک با انرژی بالا دفیبریلاسیون نامیده می شود.
دفیبریلاتور خارجی خودکار فقط در صورت لزوم شوک ایجاد می کند. با استفاده از دفیبریلاتور خارجی خودکار به شخصی که بیهوش است نمی توانید هیچ آسیبی برسانید.
زندگی پس از ایست قلبی
پس از ایست قلبی، متخصص قلب شما سعی می کند علت آن را کشف کند. پزشک همچنین گزینه های درمانی را با شما در میان می گذارد تا خطر ابتلا به ایست قلبی دیگر را کاهش دهد.
زندگی پس از ایست قلبی به موارد زیر بستگی دارد:
- اگر فرد آسیب مغزی داشته و اگر داشته چه مقدار
- زمان بین ایست قلبی و شروع CPR و دفیبریلاسیون
- کیفیت انجام فرآیند CPR و دفیبریلاسیون
اقدامات پس از درمان ایست قلبی
پس از درمان ایست قلبی ضروری است که بیمار رژیم غذایی و شیوه زندگی را تغییر دهد و در مواردی ممکن است توان بخشی قلب توصیه شود.
هزینه درمان ایست قلبی
هزینه درمان ایست قلبی، بسته به حاد بودن مشکل، درمان پیشنهادی و تخصص پزشک متفاوت می باشد. به منظور اطلاع دقیق از هزینه ها ضروری است که به متخصص قلب و عروق مراجعه شود.
چه کسانی در معرض ایست قلبی قرار دارند؟
در حالت کلی افرادی که به بیماری های زمینه ای و مادرزادی قلب دچار هستند بیشتر در معرض خطر ایست قلبی هستند.
عوامل زیر خطر ابتلا به ایست قلبی را افزایش می دهد:
• سن: به طور معمول با بالا رفتن سن خطر ابتلا به حمله قلبی بیشتر می شود. از طرفی مردان بیشتر از زنان در معرض خطر هستند.
• سابقه خانوادگی: در صورتی که در خانواده و فامیل شما فردی به بیماری های قلبی دچار شود این احتمال خطر برای شما نیز وجود دار د.
• نژاد: در بعضی از نژاد های مثلا آمریکایی های سیاه پوست احتمال خطر بیشتر از کشورهای اروپایی و سفید پوستان است.
• استعمال دخانیات: افرادی سیگاری 2 تا 4 برابر دیگر افراد در معرض خطر حمله قلبی قرار دارند. چرا که سیگار کلسترول را بالا می برد و با عث ایجاد لخته خون می شود
• فشار خون بالا: فشار خون نیز یکی دیگر از عواملی است که باعث ایجاد سکته های مغزی ، قلبی و نارسایی کلیه می شود.
• عدم فعالیت و ورزش نکردن: با فعالیت های ورزشی روزانه حتی به میزان کم خطر ابتلا به حمله قلبی را تا حد زیادی می توان کاهش داد.
• چاقی واضافه وزن:این عامل ارتباط مستقیمی با بیماری های قلبی دارد اما خبر خوب اینست که می توان این عامل را به واسطه رژیم غذایی مناسب از بین برد.
• دیابت: افرادی که مبتلا به دیابت هستند بخصوص زنان ، بیشتر مستعد ابتلا به حمله قلبی هستند زیرا دیابت منجر به تنگی عروق می شود.
• بیماری فیبریلاسیون بتنی : قلب در این حالت دچار آریتمی می شود و بطن های قلب انقباض طبیعی ندارند. این شرایط منجر به عدم پمپاژ خون به بدن می شود و در نهایت باعث ایست قلبی خواهد شد .
• بیماری ایسکمیک قلبی : در این بیماری در شریان های کرونر پلاک ایجاد می شود و باعث تنگی این شریان ها خواهد شد. در صورتی که این پلاک پاره شود ممکن است باعث تشکیل لخته خون شود.
• تنش های فیزیکی: فعالیت های فیزیک شدید ترشح هورمون آدرنالین را افزایش می دهد
• استفاده از مواد مخدر مانند کوکائین یا آمفتامین‌ها
• کمبودهای تغذیه‌ای مانند سطوح پایین پتاسیم یا منیزیم
• آپنه انسدادی خواب
• بیماری مزمن کلیوی
ایست قلبی در جوانان
ایست قلبی در جوان معمولا در هنگام فعالیت های ورزشی اتفاق می افتد.به دلایل مختلف ممکن است ریتم قلب غیر طبیعی شود و فرد دچار فیبریلاسیون بطنی شود.
از دیگر دلایل ایست قلبی در جوانان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (HCM):در این بیماری عضله میوکارد قلب ضخیم می شود و پمپاژ خون برای قلب سخت می شود. این عارضه در جوانان زیر 30سال بسیار شایع است و باعث مرگ ناگهانی در آنان خواهد شد.
2. ناهنجاری های عروق کرونر:بیماری های عروق کرونر اغلب به صورت ارثی به وجود می آیند.در این بیماری شریان های قلب در هنگام ورزش خون رسانی مناسبی ندارند.
3. سندرم QT طولانی: جوانانی که به سندرم QT دچار شده اند ضربان قلب سریع و نامنظمی دارند. این اختلال که معمولا به صورت ارثی است و این افراد در معرض خطر مرگ ناگهانی قرار دارند.
4. استرس و افسردگی
5. آلودگی هوا
6. اختلالات قلبی
7. رژیم غذایی ناسالم
علائم ایست قلبی در زنان
همانطور که قبلا گفتیم زنان در مقایسه با مردان کمتر در معرض خطر بیماری های قلبی قرار دارند، اما این احتمال بعد از سن یائسگی در زنان بیشتر خواهد شد.
علائم کلی معمولا یکسان است اما ممکن است علائم متفاوتی در زنان ظاهر شود.
از جمله این علائم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• تنگی قفس
• احساس سنگینی در قفسه سینه
• احساس ضعف در اندامها
• تپش قلب
• افزایش تعریق
• اختلال خواب
• ناراحتی معده
عوارض ایست قلبی
ایست قلبی ممکن است منجر به مرگ شود و اگر مدت آن بیشتر از 10 دقیقه باشد احتمال آن بیشتر خواهد بود.
ایست قلبی موجب کاهش جریان خون در مغز می شود که این موضوع ریتم قلب را نامنظم خواهد ساخت.
در صورتی که ضربان قلب به حالت طبیعی خود بر نگردد باعث آسیب مغزی خواهد شد.
کلام آخر
ایست قلبی یکی از عارضه های شایع در میان افراد می باشد که مشکلات و خطرات زیادی را در پی دارد. لذا شناخت علائم ایست قلبی و درمان آن از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
منم یه بار ایست قلبی کردم انقدر احیای قلبی کردن و شوک دادن 10 بار شوک دادن بازم بیدار نشدم اما بعد 18 بار شوک بازم بیدار نشدم 24 بار دادن نشدم بعد 25 بار بیدار شدم اما بعدش ضربانم نامنظم شد و دوباره ایست قلبی کردم 1 ساعت ضربان و تنفس نداشم خیلی شوک دادن حدودا 19 بار و 20 بار احیا